Bouwen met Elbeko

Alles wat je moet weten over de stabiliteitsstudie

Wanneer je een woning laat bouwen of renoveren, dan is het uiteraard de bedoeling dat dit na enkele jaren nog steeds stevig op zijn fundamenten staat. Een grondige stabiliteitsstudie kan scheuren, verzakkingen, doorbuigingen en natte kelders voorkomen. 

In deze blog lees je meer over wat een stabiliteitsstudie precies inhoudt, of het al dan niet verplicht is, wie er zich over ontfermt en waarom een goede stabiliteitsstudie zo cruciaal is bij het bouwen.

 

 

1. WAT HOUDT EEN STABILITEITSSTUDIE IN?

Bij een stabiliteitsstudie onderzoekt een ingenieur welke maatregelen er moeten genomen worden om de stabiliteit van de woning of het gebouw te garanderen. Niet alleen de funderingen maar ook balken en kolommen ter ondersteuning van muren en overspanningen, dakgebinten en waterdichtheid van kelders worden hierbij bouwtechnisch berekend.

Wat houdt een stabiliteitsstudie in?

2. IS EEN STABILITEITSSTUDIE VERPLICHT?

In tegenstelling tot onder meer de EPB-studie en veiligheidscoördinatie is het geen wettelijke verplichting om een stabiliteitsstudie te laten uitvoeren. Toch kan een grondige stabiliteitsstudie niet alleen de bouwheer, maar ook de aannemer en architect, tijdens of na afloop van het bouwtraject veel geld en ellende besparen. Bouwen zonder stabiliteitsstudie is dan ook uit den boze.

Is een stabiliteitsstudie verplicht?

3. WIE ZORGT VOOR DE STABILITEITSSTUDIE?

Tot de tweede helft van de 20ste eeuw was het vooral de architect, samen met de aannemer die voor kleine en middelgrote gebouwen de stabiliteit berekende. Stilaan werden gebouwen complexer en werden de taken specifieker en gedetailleerder, waardoor de architect deze studie niet meer op zich kon nemen.

De stabiliteitsstudie is intussen heel specifieke materie geworden waardoor nu vooral gespecialiseerde studiebureaus en stabiliteitsingenieurs ingeschakeld worden voor de berekening van de stabiliteit.

Vind een gepaste stabiliteitsingenieur

Op zoek naar een ervaren stabiliteitsingenieur?

Elbeko werkt al jarenlang samen met vaste, gespecialiseerde partners voor een effectieve stabiliteitsstudie.

Contacteer ons

4. WAAROM IS EEN STABILITEITSINGENIEUR ABSOLUUT NOODZAKELIJK?

Zodra er een bouwplan is, komt er een stabiliteitsstudie aan te pas. Voor kleine bouwwerken of bovenbouwwerken is het verleidelijk om de stabiliteitsstudie achterwege te laten. Toch is dat geen aanrader en zullen we bij Elbeko nooit een bouwtraject starten zonder de tussenkomst van een stabiliteitsingenieur.

Denk aan een zwaar schadegeval. Hier kan de afbraak en heropbouw van een deel of van de volledige woning noodzakelijk zijn. Dankzij een stabiliteitsstudie kunnen dergelijke desastreuze gevolgen vermeden worden.

Laat ons hieronder eens kijken waarom een stabiliteitsstudie zo belangrijk is:

4.1. Garantie voor de bouwheer

Het doel van de stabiliteitsstudie is een stabiel gebouw bouwen én de bewoonbaarheid garanderen. Dat betekent een woning of gebouw zonder verzakkingen of scheurvorming, en bij kelders met een gegarandeerde waterdichtheid volgens de afgesproken dichtheidsklasse. 

Eens jouw huis gebouwd is, kan de stabiliteit niet meer aangepast worden. In verhouding met het totaalproject is de stabiliteitsstudie dan ook een kleine kost om de garantie op een stabiel gebouw te hebben.

Waarom is een stabiliteitsingenieur noodzakelijk?

4.2. Aansprakelijkheid voor architect, aannemer én studiebureau

Zoals omschreven in de wet van 20 februari 1939 ben je als architect, aannemer en studiebureau of ingenieur tot 10 jaar na de oplevering aansprakelijk voor ernstige gebreken inzake stabiliteit, soliditeit of waterschade. Het is dan ook voor deze partijen van cruciaal belang om een goede stabiliteitsingenieur onder de arm te nemen.

4.3. Verminderde kwaliteit van bouwgronden

Kwalitatieve bouwgronden waar je met een eenvoudige fundering een stabiele woning kan op bouwen worden alsmaar schaarser. Meer en meer wordt er gebouwd op minder goede ondergronden. Denk maar aan watergevoelige gebieden, zones met turflagen of grond waar reeds een afbraak is gebeurd. Zeker in deze gevallen speelt een stabiliteitsstudie een belangrijke rol.

4.4. Complexere architecturale ontwerpen

Door de steeds complexere ontwerpen wordt het voor de architect moeilijker om een goede stabiliteit te berekenen. Bovendien vergen deze ontwerpen ook meer knowhow en specifieke bouwtechnische kennis. Het bouwteam tijdig uitbreiden met een technische partner biedt dan veel voordelen voor zowel bouwheer als de architect. Overhellende luifels en elegante draagstructuren vragen bijvoorbeeld specifieke berekeningen wat betreft beton en wapening. Een stabiliteitsingenieur kan hier een helpende hand zijn.

5. WAT DOET EEN STABILITEITSINGENIEUR PRECIES?

​​De stabiliteitsingenieur berekent elke structuur op basis van de stabiliteit.

De juiste combinatie en verhouding van wapening, beton, poutrellen (stalen liggers), hout, etc. zorgen dat het gebouw met alle structurele elementen kan gebouwd worden.

Tijdens het bouwproces zal de stabiliteitsingenieur, afhankelijk van de omvang en complexiteit van de bouwwerf, stabiliteitsstudies maken van volgende facetten:

5.1. De onderbouw

-  Bepalen van het funderingstype

Hier houdt de ingenieur rekening met de resultaten van de sondering van de grond. 

Reeds voor de start van het ontwerp kan de sondering gebeuren. De gegevens van dit onderzoek zijn belangrijk opdat de stabiliteitsingenieur het funderingstype kan bepalen en berekenen. Zo kan hij de draagkracht van de grond controleren.

-   Berekening van de stabiliteit en waterdichtheid van kelders of ondergrondse parkeergarages

Naast de draagkracht van de ondergrondse constructie wordt de dichtheidsklasse berekend. Beton krimpt bij het drogen. De ingenieur berekent hoeveel wapening er moet toegevoegd worden om de krimpscheuren bij het uitharden te beperken.

5.2. De bovenbouw

-  Basis berekeningen voor de structuur, onder andere posities van kolommen, poutrellen (stalen liggers) of betonbalken, de afdek van de verdiepingen, etc. 

De ingenieur zal hierbij berekenen waar poutrellen nodig zijn, hoeveel wapening in betonnen structuren moet komen, hoe groot de granulaten van het beton moeten zijn, welk profieltype een stalen balk moet hebben, etc.

-   Berekening van stabiliteit bij bijzondere architecturale elementen zoals bijvoorbeeld overhangende luifels. Hoe dik moeten de luifels blijven en hoe ver kunnen ze overhangen zonder de veiligheid en stabiliteit in gevaar te brengen? Voor deze architecturale elementen is een één-op-één wisselwerking tussen de architect en de stabiliteitsingenieur noodzakelijk.

-   Berekeningsnota maken voor het plaatsen van een torenkraan

Als een bouwkraan aan de bouwwerken te pas komt zegt de wetgeving dat er een studie moet gemaakt worden waar de kraan moet staan. Hierbij kan ook komen kijken of er bijvoorbeeld een kleine betonnen sokkel nodig is om de stabiliteit van de kraan te garanderen.

5.3. Het budget en de architectuur 

Naast de hierboven vermelde elementen differentieert een goede stabiliteitsingenieur zich ook door de manier waarop hij meedenkt met het budget. Welke zijn alternatieve oplossingen om de voorziene architecturale vormgeving optimaal te kunnen uitvoeren binnen het budget? 

5.4. Controle op de werf

Last but not least is ook de controle op de werf een belangrijke taak voor de stabiliteitsingenieur. Zeker bij complexe bouwwerken, maar ook bij kleinere projecten is deze controle noodzakelijk. Dit gaat om de controle of de wapening correct werd uitgevoerd, de juiste buizen, profielen en de goede materialen werden gebruikt, etc. Dit kan achteraf veel discussies en leed vermijden. Voordeel van het werfbezoek is dat er ook tijdig kan ingegrepen worden als bepaalde werken niet volgens de instructies werden uitgevoerd.

PS: Bij Elbeko vragen we steevast een verslag van elke werfcontrole. Deze is noodzakelijk om de verzekering te kunnen aanspreken als er toch iets fout gaat.

6. WANNEER VERSCHIJNT DE STABILITEITSINGENIEUR OP HET TONEEL? 

Bij Elbeko vragen we tijdig een goede voorstudie stabiliteit. Zo kom je als bouwheer niet voor onvoorziene verrassingen te staan wanneer het uitvoeringsdossier op punt staat. 

Het is van dus belang om Elbeko al bij de beginfase en bij de voorbereiding van de bouwplannen te betrekken in het traject.

De stabiliteitsingenieur komt idealiter op verschillende momenten tijdens het bouwproces aan bod: 

1. Zo vroeg mogelijk na de sondering. Hier zal de stabiliteitsingenieur al nagaan welke fundering de meest efficiënte is voor dit bepaald type ondergrond en ontwerp.

2. Een voorstudie op basis van het definitief ontwerp. Hier kan de ingenieur al een tussentijds plan maken. Dit is nog geen exacte berekening maar een eerste richting waar bijvoorbeeld een poutrel en belangrijke kolom moeten komen.

3. Eens het uitvoeringsplan op punt staat maakt de ingenieur zijn definitieve stabiliteitsstudie.

4. Tijdens de uitvoering van de werken gaat de stabiliteitsingenieur één of meerdere keren op werfbezoek en brengt een werfverslag uit.

PS: Het kan een grote budgettaire impact geven als de ingenieur te laat of pas op het einde van het project op het toneel verschijnt. In dat geval kan bijvoorbeeld te laat opgemerkt worden dat een verkeerde fundering-keuze gemaakt werd.

7. HOE KIES JE EEN STABILITEITSINGENIEUR?

Elbeko werkt voor elke stabiliteitsstudie met vaste externe ingenieurs, die heel degelijke, gedetailleerde en bruikbare studies maken.

De kwaliteit van de studie, de wapening borderellen -en plannen zijn van cruciaal belang voor een goede uitvoering van de werken en de stabiliteit.  Niet alleen op het digitaal plan maar ook op het afgedrukte plan moeten alle details duidelijk zichtbaar zijn.

7.1. Wat is het gevaar bij de keuze van een stabiliteitsingenieur?

Al te vaak wordt er te veel beknibbeld op deze uitgave. De architect en bouwheer kijken vaak te veel naar het budget i.p.v. naar de kwaliteit van het werk. Het gevolg hiervan is een minder goed uitgewerkte stabiliteitsstudie. Onvolledige borderellen of plannen, interne tegenspraak, met een verkeerde of onvolledige uitvoering tot gevolg.

Bovendien is de kans groot dat een goedkopere ingenieur de studie sneller en minder gedetailleerd zal uitwerken. Om op een snelle manier een stabiliteitsstudie te kunnen verzekeren gaat men vaak overdrijven in de voorzieningen voor stabiliteit. Daardoor zal je als bouwheer uiteindelijk veel te veel betalen voor een overvloed aan (eigenlijk onnodige) materialen. Het uitgewonnen budget voor een goedkopere ingenieur wordt dubbel en dik terugbetaald aan te veel wapening en beton.

7.1. Een ideale wisselwerking

Een goede stabiliteitsingenieur onderscheidt zich door rekening te houden met:

  • Een volledige en juiste studie af te leveren
  • Zo efficiënt mogelijke uitvoeringsmethodiek, ook gunstig voor het budget
  • Het respecteren van de architectuur

Dit reflecteert zich in een onderlinge wisselwerking tussen de architect, de stabiliteitsingenieur, de uitvoerder en uiteraard ook de bouwheer die over het budget moet beslissen. Bij Elbeko is onze betrachting om deze dynamiek zo goed mogelijk te stroomlijnen.

8. BOUWPLANNEN, EN NU?

Heb je bouwgrond gekocht of bouwplannen? Lees dan zeker ook ons uitgebreid stappenplan. Of contacteer Elbeko tijdig voor een verkennend gesprek. Zo kunnen we jou als technische partner begeleiden vanaf ontwerp t.e.m. de verhuis.

Klaar om je droom waar te maken met elbeko?

U wenst een verkennend gesprek of u heeft vragen? Ons team helpt u graag verder.

Contacteer ons

Meer artikels

Designverlichting voor je nieuwbouw: Interview Trizo21

Welke rol speelt designverlichting in het nieuwbouwproces? Wanneer komt dit best ter sprake en wie zijn de betrokken partijen? Wij hadden een boeiend gesprek met Henri, sales manager van het Belgische verlichtingsmerk Trizo21 en Annelies, interieurarchitect…

Lees meer